Համո Սահյան – Եղևնին

Անտառից եկած կանաչ եղևնին,

Հիշում է կանաչ իր ընկերներին,

Արահետներն է հիշում ձյունի տակ,

Հիշում է բացատն ու բուքն սպիտակ:

Երկինքն է հիշում իր գլխի վերև,

Եվ իր մայր անտառն ասեղնատերև,

Հովերն է հիշում նա գարնանային,

Որ իրեն այնպես օրորում էին:

Վաղորդյան ցողի գոհարն է հիշում,

Եվ մայրամուտի թևերն աբրեշում,

Հիշում է սոսափն ամեն մի ծառի,

Խարույկն է հիշում անտառապահի:

Հիշում է բոլորն ու չի ափսոսում,

Որ էլ անտառի երգը չի լսում,

Ինչո՞ւ ափսոսա, երբ իր թևերին

Գարուն է բերել երեխաներին,

Գարուն է բերել այս ձմռան օրով

Եվ տուն է մտել կանաչ շորերով.

Ե՞րբ է նա այսպես զուգվել, զարդարվել

Եվ մարդկանց այսքան հրճվանք պատճառել,

Ե՞րբ է նա եղել այսքան երջանիկ

Ու ե՞րբ է տեսել այսքան խաղալիք:

Ե՞րբ են նրա մոտ այսքան մանուկներ

Երգել ու պարել մինչև ուշ գիշեր…

Զարդարանքներով, աստղերով իր պերճ

Կանգնել է ուրախ մանուկների մեջ,

Այնպես հպարտ է նայում աշխարհին,

Կարծես հենց ինքն է բերել Նոր տարին:

hարցեր և առաջադրանքներ

անհասկանալի բառերը դո՛ւրս գրիր և բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր

արահետ-ճանապարհ

բուք-քամի

պացատ-հազար տարաչապա տարածք

ցող-Օդի՝ խոնավությունից գոյացող ջրի կաթիլներ,

պերճ-շքեղ

վաղորդյան-վաղ

աբրեշում-մետաքս

My friend

My best friend’s name is Sasha. He is 10 years old. Sasha has got fair hair and grey eyes. He is short and slim. My friend is kind, funny and sporty. He likes playing football, swimming and riding a bike in his free time. Sasha is a great friend and we have a good time together.

my best friend’s name is van he is 8 years old. van has got hair:

hippo

There is a greedy hippo. He eats everything in sight.
From cheese to peas, chips and cake, he always has a bite.
The Hippo is selfish. He eats everybody’s food.
He eats the cat’s, the dog’s, the cow’s. He is very, very rude.
One morning after breakfast, he jumps into the lake.
One big splash and he is stuck. That is a big mistake.
The hippo sinks deeper, then begin to shout.
‘Help, please help, I’m sinking. Can someone pull me out?’

Ձյուն

Ձյո՛ւն, փափո՛ւկ ձյուն,սպիտա՛կ ձյուն,
Զգո՛ւյշ իջի՛ր աշխարհին,
Ծաղիկները մտել են քուն,
Հողն է նրանց անկողին:

Հանդա՜րտ, կամա՜ց իջի՛ր այնպես՝
Ծաղիկները չարթնանան,
Ծածկի՛ր նրանց քնքուշ ու հեզ,
Զգո՜ւյշ, զգո՜ւյշ անսահման:

Ձյո՛ւն, փափո՛ւկ ձյուն, սպիտա՛կ ձյուն,
 Հանգի՜ստ, խաղա՛ղ իջի՛ր վար,
Ծաղիկները մտել են քուն,
Ծաղիկները ցրտահար:

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Բանաստեղծության կրկնվող տողերը նշի՛ր:

2. Ի՞նչն էր ծաղիկներ անկողինը: Հողը

 3. Ինչպե՞ս պետք է ձյունը ծածկի ծաղիկներին: Նշի՛ր այդ տողերը:

4. Ձյան մասին հանելուկ հորինի՛ր: Այն ինչնե այն ինչնե որ արևին հալվում անպպերից գալիս է

5. Պատկերացրո՛ւ՝ հանդիպել ես մեկին, ով չգիտի, թե ինչ է ձյունը: Պատմի՛ր նրան ձյան մասին: Պատմի՛ր ծաղիկների մասին: ձյունը այն է որ ձնեմարդ ես սարգում ձնագնդիկ ես խաղում: Ծաղիկները այնեն որ մեղուները նեկտար են վերցնում և մեղր ստեղցում:

6. Նոր վերնագիր մտածի՛ր բանաստեղծության համար։ Փափուկ ձյունը

Հեքիաթ փշատերև ծառի մասին

 Անտառի մի խորհդավոր բացատում ապրում էր մի փշատերև ծառ: Անտառի ծառերից ոչ մեկը նրա հետ ընկերություն չէին անում: Գարնանը բոլոր ծառերը բողբոջում էին, տերևակալում, զարդարվում ծաղկաթերթերով, մեկը մյուսին զարմացնում իրենց ծաղիկների բուրմունքով, իսկ փոքրիկ փշատերևը զարմացած նայում էր, թե ինչպես էին բոլոր ծառերը պես-պես զգեստներ հագնում, սոսափում ու պարծենում իրենց գեղեցկությամբ… Բայց երբ եկավ աշունը, նրանց տերևները թափվեցին, իսկ առաջին ձյան հետ նրանք մերկացան ու տխուր լռեցին: Միայն փոքրիկ փշատերևն էր, որ կանաչ ու դալար կանգնած էր մնացել… Շուտով Նոր տարի էր… Անտառի բնակիչները պատրաստվում էին Նոր տարվան…Նրանք ուզում էին շատ գեղեցիկ դիմավորել Ձմեռ Պապիկին և որոշում են զարդարել փշատերևին։ Ամեն մեկը տարբեր բաներ է բերում. սկյուռիկը բերում է ընկույզ և կաղին, ոզնին՝ չորացրած սնկեր, իսկ նապաստակը իր մայրիկից խնդրում է փոքրիկ գազարներ։ Շատ շուտով տոնածառը շքեղ տեսք է ստանում, գազանիկներն ուրախանում են, իսկ փշատերևը հուզված նայում է շուրջը։ Նա երջանիկ էր, սակայն զգում էր, որ բոլոր ծառերը տխուր են։ Գիշերը, երբ բոլոր գազանիկները պառկում են քնելու, նա բվին խնդրում է, որ իր խաղալիքների կեսը տանի և կախի մյուս ծառերի ճյուղերից։ Հաջորդ օրը երբ, Ձմեռ Պապը գալիս է անտառ, տեսնում է, որ բոլոր ծառերը գեղեցիկ զարդարված են։ Նա զարմացած հարցնում է. «Իսկ ո՞վ է զարդարել անտառի մյուս ծառերը»: Փշատերևը համեստորեն լռում էր: Այդ ժամանակ բուն որոշեց ամեն ինչ պատմել Ձմեռ պապիկին: Ձմեռ պապը շոյեց փշատերևի դալար փշիկները և ուրախացած բացականչեց. «Այսօրվանից քեզ կկոչենք տոնածառ: Դու բոլորին տոն ես պարգևել: Դու աշխարհի ամենաբարի ծառն ես»: Հնչեցին Նոր տարվա զանգերը, երկնքում վառվեցին ամանորյա աստղիկները, փաթիլփաթիլ ձյուն եկավ, և անտառի բոլոր բնակինչներն ու ծառերը Ձմեռ պապի հետ դիմավորեցին Նոր տարին: Նրանք հասկացան, որ անտառում բոլորն էլ կարևոր են, որ պետք է սիրով ապրեն անտառում, որ ոչ մեկն անտառում չպետք է «քիթը վեր ցցի»…

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր նշված բառերը:

սոսափել-  Խշխշալ, խշալ, շնկշնկալ

շքեղ Պերճ, փառահեղ, հոյակապ

պարծենալ-պարտանալ: Մեծաբանել, ճամարտակել

խորհդավոր-Գաղտնիքներ պարունակող, գաղտնիքներով պատված

բացատ-ազատ տեղ, դատարկ տեղ, անտառում ազատ տարածք

զգեստ-հագուստ

2. Բարդ բառերը գունավորի՛ր կարմիրով:

3. Ի՞նչ էր կատարվում գարնանը մյուս ծառերի հետ: Նշի՛ր այն հատվածը, որտեղ դա երևում է:

Գարնանը բոլոր ծառերը բողբոջում էին, տերևակալում, զարդարվում ծաղկաթերթերով, մեկը մյուսին զարմացնում իրենց ծաղիկների բուրմունքով, իսկ փոքրիկ փշատերևը զարմացած նայում էր, թե ինչպես էին բոլոր ծառերը պես-պես զգեստներ հագնում, սոսափում ու պարծենում իրենց գեղեցկությամբ…

4. Բնութագրի՛ր փշատերևին:

Փշատերևը շատ բարի էր, հոգատար, ընկերասեր և հիշաչար չէր: Նա անտառի ծառերից չնեղացավ և ընդհակառակը բարությամբ օգնեց ծառերին հասկանալ իրենց սխալը:

 5. Ե՞րբ տխրեցին մյուս ծառերը:

Աշունը, եկավ, նրանց տերևները թափվեցին, իսկ առաջին ձյան հետ նրանք մերկացան ու տխուր լռեցին:

6. Ի՞նչ է խնդրում փշատերևը բվին:

Գիշերը, երբ բոլոր գազանիկները պառկում են քնելու, նա բվին խնդրում է, որ իր խաղալիքների կեսը տանի և կախի մյուս ծառերի ճյուղերից։

 7. Երբ Ձմեռ պապն իմացավ փշատերևի գեղեցիկ արարքի մասին, ի՞նչ ասաց: Նշի՛ր Ձմեռ պապի խոսքը:

Ձմեռ պապը շոյեց փշատերևի դալար փշիկները և ուրախացած բացականչեց. «Այսօրվանից քեզ կկոչենք տոնածառ: Դու բոլորին տոն ես պարգևել: Դու աշխարհի ամենաբարի ծառն ես»:

 8. Համառոտի՛ր նախադասությունները՝թողնելով միայն ի՞նչ և ի՞նչ է անում հարցերին պատասխանող բառերը:

Գարնանը բոլոր ծառերը բողբոջում էին:

Ծառերը բողբոջում էին:
Փոքրիկ փշատերևը կանաչ ու դալար կանգնած էր:

Փշատերևը կանգնած էր:
Գիշերային երկնքում վառվեցին ամանորյա աստղիկները:

Աստղիկները վառվեցին


9. Շարունակի՛ր ըստ օրինակի.
Օրինակ՝ զարմանք-զարմանալ
Ուրախ -ուրախանալ
Տխուր -տխրել
Բողբոջ -բողբոջել
Կանաչ -կանաչել
Չոր –չորանալ


10. Տրված պարզ բառերից կազմի՛ր բարդ բառեր:
 Տերև- տերևաթափ, ծաղիկ-ծաղկաման, ծառ-ծառատունկ, թերթիկ-օրաթերթ, փուշ-փշատերև, տոն-տոնածառ


11. Տրված բառերն ու ածանցները միացնելով կազմի՛ր ածանցավոր բառեր:
Օրինակ փոքր + իկ = փոքրիկ

 Ա. Փուշ-փշիկ, ուրախ-ուրախություն, խորհուրդ-խորհրավոր

 Բ. Ություն, իկ, ավոր

12. Լրացրո՛ւ բաց թողնված սյունակները.

Եզակի/մեկ/Հոգնակի/շատ/
անտառ անտառներ
 ծառծառեր
 փուշփշիկներ
նապաստակ նապաստակներ
 գազանգազանիկներ
սկյուռ սկյուռիկներ

 13. Լրացրո՛ւ աղյուսակը՝ տրված բառերը տեղափոխելով համապատասխան սյունակում.

 Անտառ, նայում է, տոնածառ, խորհրդավոր, բողբոջում էին, թափվում են, դալար, զարդարում էին, փշատերև, պատրաստվում էին, կանաչ, կաղին, գեղեցիկ, ընկույզ, հարցնում է, գիշեր, սկյուռ, փաթիլ, փոքրիկ, զարդարված է, տխուր

ի՞նչԻնչպիսի՞ի՞նչ անել, ի՞նչ լինել
 անտառխորհրդավոր նայում է  
տոնածառ  դալար բողբոջում էին
 փշատերևփշատերև  թափվում են
 կաղինկանաչ  զարդարում էին
 ընկույզ գեղեցիկ պատրաստվում էին
 գիշեր փոքրիկ հարցնում է
սկյուռիկ 
փաթիլ
 տխուր զարդարված է

մաթեմատիկա:

Ունենք կաղամբ, գազար, վարունգ, լոլիկ, նեխուր: Քանի՞ ձևով կարող ենք երեք բաղադրիչ ունեցող աղցան պատրաստել:Ձեր պատասխանը

2.Թթվով լիքը լցված դույլը դրեցին կշեռքին։ Կշեռքը ցույց տվեց 19կգ: Դատարկ դույլը կշռում է 1կգ: Դույլից վերցրեցին եղած թթվի կեսը։ Քանի՞ կիլոգրամ ցույց տվեց կշեռքը։

Книжки Гриши

Жил был мальчик Гриша. Он очень плохо обпащался с книгоми. И книги решили убежать от него и они пошли в библиотеку. Там их вылечили поставили новые страницы. кокда Гриша пришол домой и увидел что книги ицчезли. И он решил извениться и обешал что бодет хорошо с ними обрашаться и книжки вернулись.

Շաշ» հյուրը 

  

Հայ ժողովրդական հեքիաթ

Մի անգամ մի մարդ հյուր է գնում ընկերոջ տուն։ Ուտում է, խմում, իրիկնադեմին վեր է կենում, որ գնա տուն։ Մեկ էլ ի՜նչ տեսնի՝ երկինքը տրաքեց, ու մի անձրև սկսեց, ոնց որ ջրհեղեղ։

  • Պահո՜, էս ի՞նչ փորձանք էր, ո՞նց  եմ տուն հասնելու,- ասում է հյուրը։

Տանտերը տեսնում է, որ էլ ճար չկա, ասում է.

  • Լավ,  էս անձրևին ո՞նց ես տուն գնալու, արի  գիշերը մեր տանը մնա, էլ ո՞ր օրվա ընկերն ենք։

Հյուրը համաձայնում է։

Տանտերն ու կինը գործով են ընկնում։ Մեկ էլ նայում են, տեսնում՝ հյուրը չկա։

Քիչ ժամանակ անց  էս  հյուրը թրջված, ջուր դարձած, ներս մտավ։

– Ա՛յ մարդ, տունդ շինվի, էս անձրևին ո՞ւր էիր գնացել։

– Գնացի՝ տնեցիներին ասեմ, որ անձրևի պատճառով գիշերը ձեր տանն եմ մնալու։

Հարցեր և առաջադրանքներ

1.Փորձի՛ր բացատրել արտահայտությունները (դարձվածքները).

երկինքը տրաքեց-ուժեղ անձրև սկսեց

ճար չկա-
գործով են ընկնում-

ջուր դարձած-

2. Հեքիաթը համառոտ պատմի՛ր: մի շաշ տղա եր որ շատ դեբիլ եր հյուր եր գնացել և շատ ուժեղ անձրև սկսեց և մնաց ընկերոչ տանը եդ շաշը գնաց տնեցիներին ասի որ անձրևի պատճառով ընկերոջ տուն եր մնացել ու թռչված եկավ տուն:

3. Նշի՛ր այն նախադասությունը, որով կարող ես ապացուցել հյուրի շաշ լինելը: Գնացի՝ տնեցիներին ասեմ, որ անձրևի պատճառով գիշերը ձեր տանն եմ մնալու։

4. Եթե անձրևը մի քանի օր չկտրվի, քո կարծիքով՝ շաշ հյուրն ի՞նչ կանի:

կգժվի ու կփախնի

5. Շաշ հյուրին Նոր տարին տոնելու հրավիրի՛ր, բայց զգուշացրո՛ւ….(pa

int-գեղեցիկ բացիկ նկարի՛ր)

6.Նշի՛ր այն առած-ասացվածքները, որոնք այս հեքիաթի համար են:

Ով աշխատի, նա կուտի:

Ստի ոտը կարճ է:

Գդակը` մեծ, տակը` դատարկ:

Ով ինչ անի, իրեն կանի:

Ինչ լինի մարդուն` իր խելքից է: այ ես